Moko Maoryski Tatuaż / Maori Tattoo/ New Zealand

Francja oddaje maoryskie głowy

Wytatuowana maoryska głowa od samego początku kontaktu Europejczyków z Maorysami stanowiła egzotyczną pamiątkę. Pierwsza głowa dotarła do Europy na pokładzie statku Jamesa Cooka w 1772 roku. Szacuje się, że liczba głów maoryskich znajdujących się w muzeach i prywatnych kolekcjach sięga

500 "okazów".  

Brytyjski żołnierz H. G. Robley - autor jednej z najobszerniejszych opracowań
powięconych tatuażowi maoryskiem - na tle swojej kolekcji głów Maorysów (Fot. Wikipedia)

Francja przekazała delegacji Nowej Zelandii 20 pokrytych tatuażami spreparowanych głów maoryskich z francuskich muzeów. Ceremonia przekazania szczątków rdzennych mieszkańców wysp odbyła się w muzeum Quai Branly w Paryżu. Przewodniczył jej francuski minister kultury Frederic Mitterrand.

- 20 głów zidentyfikowanych we Francji przekazanych zostanie muzeum Te Papa na Nowej Zelandii; nie są one już przedmiotami kolekcjonerskimi, lecz zostaną złożone w uświęconym miejscu - powiedział Mitterand.

Z Quai Branly głowy przywiezione zostaną do muzeum Te Papa ("nasze miejsce" w języku Maorysów) w Wellington w czwartek. Z tej okazji odbędzie się uroczystość z udziałem maoryskiego króla Tuheitia Paki.


Muzeum Quai Branly to muzeum sztuki i cywilizacji Afryki, Oceanii i Ameryk. Jego nazwa pochodzi od nadsekwańskiego bulwaru, przy którym je zbudowano.

Francuski parlament w maju 2010 roku uchwalił restytucję maoryskich głów, a w maju zeszłego roku głowę maoryskiego wojownika przekazało Nowej Zelandii muzeum w Rouen. Głowy przekazane stanowią według nowozelandzkiej ambasady największą partię mokomokai powracających do kraju.


Nowa Zelandia od 2003 roku prowadzi ambitny program odzyskiwania maoryskich głów i innych maoryskich szczątków ludzkich ze światowych muzeów, aby po stosownej żałobie pochować je zgodnie z tradycją. Wiele placówek w Szwajcarii, Anglii, Danii zgodziło się je oddać

MOKO MAORYSKI TATUAŻ

Nowa wystawa w Muzeum Azji i Pacyfiku:

MOKO MAORYSKI TATUAŻ

Twórczość Francisa Pottera  

10 – 30 listopada 2011 r.

Moko – tatuaż maoryski jest jedną z najbardziej spektakularnych form trwałego zdobienia ludzkiego ciała. Spiralne linie pokrywające twarze mieszkańców Nowej Zelandii wzbudzały grozę, ale i fascynację wśród pierwszych podróżników europejskich docierających do Aotearoa – krainy długiej białej chmury. To właśnie wytatuowana twarz była najważniejsza dla Maorysów. Misterne motywy były źródłem identyfikacji plemiennej, indywidualnej historii, prestiżu, głowa zaś stanowiła sacrum, skupiała mana – siłę duchową.

Współcześnie tatuaż wyszedł poza ramy cielesności, stał się źródłem inspiracji dla artystów pracujących w różnych mediach. Francis Potter, nowozelandzki artysta, którego prace można zobaczyć na naszej wystawie, zainteresowany jest przede wszystkim „rolą, jaką Moko odgrywa w naszym [nowozelandzkim] społeczeństwie jako kulturowy znacznik oraz tym, kto ma prawo własności do tego artefaktu naszej kultury. Wierzę, że nasze społeczeństwo słynie ze zrozumienia, tolerancji, dzielenia się wartościami, które się nakładają i przenikają wzajemnie. Mając na uwadze taki ideał, nowoczesne społeczeństwo Nowej Zelandii może być miejscem, gdzie wszyscy, łącznie z Pakeha[termin maoryski oznaczający mieszkańców o europejskich korzeniach, ludność napływową], mają prawo nosić Moko jako kulturowy i osobisty wyznacznik”.

Francis Potter (Nowozelandczyk – Pakeha) ukończył Szkołę Sztuk Pięknych Elam uzyskując w 1999 dyplom z portretu. Na wystawie w Galerii Azjatyckiej prezentuje prace operujące zarówno tradycyjnymi jak i nowoczesnymi technikami, począwszy od dzieł wykonanych na płótnie akrylem, olejem, tuszem, a skończywszy na wydruku cyfrowym. Wystawa Francisa odnosi się do nowozelandzkich motywów związanych z tatuażem, ale również do nowozelandzkich ikon popkultury.  Kontakt: potterboy4@gmail.com

Wystawa objęta Honorowym Patronatem Ambasady Nowej Zelandii w Polsce

Organizator: Tomasz Madej, MAiP

GALERIA AZJATYCKA MUZEUM AZJI I PACYFIKU

ul. Freta 5 (Nowe Miasto), Warszawa

pon., pt., sob., niedz.12-18

wt., sr., czw., 10 -18

tel. (22) 635 28 11

Cena biletów na wystawę:

normalne – 5 zł,

ulgowe – 3 zł

w czwartki – wstęp wolny

strona muzeum: muzeumazji.pl

fanpage muzeum: facebook.com/muzeumazji

muzealny blog: muzeumazji.blogspot.com

Tattooed Cow

George Le Chevallier (http://www.glcart.com/home.html) z okazji wystawy CowParade stworzył serię "Tattooed Bovine" inspirowaną maoryskim tatuażem. Parada Krów jest plenerową wystawą sztuki współczesnej organizowaną na całym świecie. Lokalni twórcy wystawiają swoje dzieła poza murami galerii. Na warszawskich ulicach "krasule" gościły w 2005 roku.

George Le Chevallier, Nowy York

George Le Chevallier, Kansas City

George Le Chevallier, Houston, TX

Tatuaż Maoryski by Te Rangitu Netana

Dla wszystkich pasjonatów tatuażu tradycyjnego film "Ta moko" (produkcja Magic Media) przedstawiający sylwetkę Te Rangitu Netana. Artysta znany na świecie przede wszystkim dzięki swojej pracy, która zdobi ciało Robbiego Williamsa ( więcej Tutaj). Dla mnie osobiście "prawdziwy" artysta, którego pochodzenie i podejście do tradycji uprawomocnia do wykonywania "ta moko". Rozmowa z nim w Londynie, to wielka odmiana od podejścia "kopistów", dla których w większości "Ta moko" stanowi jedynie element "supermarketu kultury", z którego można "brać".

Ta Moko from Rev Wright on Vimeo.

Jeżeli będzie problem z odtwarzaniem proszę wpisać haslo "tattoo". Natomiast dla osób chcących uzyskać wszelkie informacje o Te Rangitu Netana zamieszczam link fanpagu na "fejs bogu" TUTAJ Adam Dzięki za przypomnienie linka:)

Robbie Williams - tatuaż maoryski

Rzut oka na cielesność współczesnych gwiazd popu. Tym razem padło na Robbiego Williamsa. Bynajmniej nie z powodu mojej fascynacji tym rodzajem muzyki, raczej chodzi o artystę (tohunga ta moko) który stoi za jego maoryskim rękawem. Projekt tatuażu i wykonanie należy do Te Rangitu Netana. Został wykonany w studiu Henka Schiffmachera.

Miałem przyjemność obserwować pracę tego artysty podczas Konwencji w Londynie (patrz Lutowy numer magazynu "Tatuaż - Ciało i Sztuka"). Tatuuje tradycyjną techniką. Wykorzystuje własnoręczne wykonane narzędzia, na drewnianym trzonku osadza wykonany z kości kormorana grzebyczek, który przebija skóra w trakcie rytmicznego uderzania młoteczkiem o trzonek. Hipnotyzujące. Poniżej zdjęcie z Te Rangitu Netana. Źródło: grupa na fejsbogu TUTAJ.

Zdjęcie mojego autorstwa z Konwencji w Londynie
fot. Tomasz Madej

Sesja maoryska

Sesja naukowa poświęcona kulturze maoryskiej i Nowej Zelandii odbędzie się w Bibliotece Uniwersyteckiej w najbliższy piątek, 21 stycznia od godziny 12:00 (sala 256, IIp.)

PROGRAM:
dr Penelope Ridings, Ambasador Nowej Zelandii w Polsce- „Multiculturalism and New Zealand Identity"
dr hab. Wojciech Bęben, prof Uniwersytetu Gdańskiego, antropolog- „Maoritanga, droga bycia Maorysem w XXI wieku"
dr Robert Dul, etnolog, muzeolog- „Mokomai i program repatriacji szczątków kostnych do Nowej Zelandii"
Tomasz Madej, Muzeum Azji i Pacyfiku- „Moko - maoryskie rzeźbienie ciała”
dr hab. Stanisław Czachorowski, prof. Uniwersytetu Warmii i Mazur w Olsztynie, entomolog- "Gatunki obce w globalnej wiosce, czyli o przyrodniczych związkach Nowej Zelandii i Polski"
Spotkanie będzie moderował dr hab. Wojciech Bęben, prof. UG

Wystawa:
Wystawa Te Ara - Drogi Maoryskich Przywódców składa się ze zdjęć znanego nowozelandzkiego fotografa polskiego pochodzenia, Krzysztofa Pfeiffera. Ukazuje rozwój kultury maoryskiej od czasów dawnych, poprzez teraźniejszość oraz próbę wytyczenia ścieżki na przyszłość.Koncepcja wystawy powstała w wyniku współpracy pomiędzy Szkołą Biznesu Otago oraz Te Tumu-Centrum Studiów Maoryskich w Auckland. Jej głównymi twórcami są profesor Paul Tapsell, dziekan Te Tumu, dr Merata Kawharu, Dyrektor Centrum Studiów Maoryskich w Auckland oraz fotograf, Krzysztof Pfeiffer. Uzupełnieniem wystawy jest dostępna dla zwiedzających publikacja autorstwa prof. P. Tapsella wydana w językach polskim, maoryskim i angielskim.Profesor Paul Tapsell podkreśla, że wystawa opowiada o maoryskiej tożsamości kulturowej a także o młodzieży maoryskiej i jej umiejętnościach przywódczych.

Jeden z twórców koncepcji wystawy, zauważa, że w odległych krajach obowiązuje nadal zniekształcone pojęcie o tej kulturze. Maorysi najczęściej kojarzeni są z dzikusami, którzy skaczą wokół ogniska z dzidami w spódniczkach z trawy, a Nowa Zelandia jako jedno wielkie bezludzie... Prawda jednak wygląda inaczej...

„......chcieliśmy ukazać wartość wkładu, jaki wnieśli dawni i obecni przywódcy do nowozelandzkiego społeczeństwa a także zmotywować młodzież by w przyszłości także chciała objąć stanowiska przywódcze. My Maorysi patrzymy w przeszłość, aby określić nasz kierunek na przyszłość” (dr Merata Kawharu)

Krzysztof Pfeiffer stworzył kolekcję 33 portretów maoryskich przywódców z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, które przeplótł pięknymi zdjęciami przyrody nowozelandzkiej. Od dwudziestu lat współpracuje z Maorysami fotografując ludzi, przedmioty i miejsca z nimi związane. Od kilku lat pracuje w Auckland War Memorial Museum.

Wystawa Te Ara do tej pory odwiedziła Olsztyn oraz Nową Hutę. Z Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie „poleci” do Oxfordu, Nowego Jorku, San Francisco, do Szanghaju, na Hawaje i do Nowej Zelandii.

Burke z filmu Jonah Hex

Jakoś sceptycznie podszedłem do kolejnej ekranizacji komiksu tym razem ze stajni DC Comics, zatytułowanej Jonah Hex.

"Jonah Hex (Josh Brolin), to twardziel, który potrafi wyśledzić wszystkich i wszystko. Przeżył już własną śmierć, a jego osoba obrosła legendą. Żyje częściowo w realnym świecie, częściowo zaś „po drugiej stronie”. Jedynym człowiekiem, z którym utrzymuje kontakt, jest Leila (Megan Fox), na której pobyt w domu publicznym odcisnął silne piętno".

Moje poświęcenie wynagrodziła postać Burka (rola Michaela Fassbendera) - najemnika, marynarza - nosząca efekty swoich dalekich wypraw  w postaci maoryskich wzorów widocznych na tatuażach pokrywających ręce, szyję i brodę. Chociaż z drugiej strony tatuowanie wyłącznie brody było zarezerwowane dla maoryskich kobiet.

Tatuaż Maoryski Hello Kitty

Zbliżają się święta, czas kupić prezenty. Dla najmłodszych polecamy Maori Hello Kity, autorstwa Josepha

Maski neopranowane

Z cyklu inspiracji maoryskim ta moko.

6 Października 1769 r. James Cook

Dziś mija dokładnie 241 lat od momentu gdy James Cook na statku Endeavour dotarł do Nowej Zelandii. Niejaki Nick Young (chłopiec okrętowy) był pierwszym członkiem załogi, który dostrzegł brzeg Aotearoa.
Z "burzliwego" spotkania Europejczyków z Maorysami pochodzi pierwszy opis moko autorstwa Monkhausa:

"miał wykłute trzy łuki nad lewym okiem, ciągnące się od nasady nosa po skroń. Każdy z nich złożony był z czterech linii o szerokości jednej od sąsiedniego oddalony. Był to zupełnie nowy, nietypowy wzór, jak się wydaje, miał owemu wojownikowi nadać groźniejszego wyglądu".  

 Nicholas Thomas "Odkrycia. Podróże Kapitana Cooka" wyd. Rebis

 Zamieszczam dwie prac autorstwa Sydneya Parkinsona (rysownika, dokumentalisty wyprawy).

Tatuaż Maoryski w twórczości Paula Jacksona

Niesamowite prace nowozelandzkiego artysty Paula Jacksona. Inspiracja maoryskim moko i samymi tohunga. Portfolio Tutaj, więcej informacji na Escape Into Life

Self in the Shadow of the Tohunga 2010

The Smoking Tohunga 2009

Faux Moko 2009

Ponamu 2009

Tatuaż Maoryski Inspiracje

Dla wszystkich miłośników maoryskiego moko kilka drobiazgów do domu od Minima Design tutaj zaprojektowanych przez wielkiego wizjonera Piero Fornasettiego (1913 -1988).

Pierwsze kroki

Strona w trakcie budowy, a raczej zbierania myśli i przelewania ich na papier.  Od przeszłości do teraźniejszości. Wszystko o sztuce dekorowania ciała. Mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości znajdziecie tu wszelkie materiały dotyczące "tatuażu etnicznego" i z chęcią będziecie zaglądać. 

W moim zamierzeniu strona ma być kompendium wiedzy, ma być pokaźnym źródłem ikonograficznym. Przyjrzymy się wzorom i ich symbolice. Bez żadnych zakłamań czy nadużyć interpretacyjnych. 

Znajdziecie tu relacje z moich podróży, jaki i moich znajomych. Wywiady z osobami, które z naukowej perspektywy podchodzą do zjawiska jakim jest tatuaż. 

Oczywiście nie zabraknie rozmów z twórcami tatuażu etnicznego i osobami, które są jego właścicielami. 

To wszystko w niedalekiej przyszlości...

Prowadzenie strony TOMASZ MADEJ - pracownik Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, naukowo zaangazowany w zjawisko tatuażu.

Kontakt:
tomaszmadej@muzeumazji.pl, tatuazetniczny@gmail.com,


Poniżej fragment ukazujący tradycyjny proces powstawanie tatuażu maoryskiego, na dobry początek.