Feniks 鳳凰, czyli ptak feng-huang, po japońsku zwanego hōō. Dalekowschodni feniks niewiele ma wspólnego ze swoim imiennikiem z mitologii egipskiej i greckiej, który potrafi odrodzić się z popiołów.
Pierwsze wzmianki o ptaku feng-huang pochodzą z drugiego tysiąclecia p.n.e. W komentarzu do Kroniki Wiosen i Jesieni (IV w. p. n. e.) podano, że feniks jest królem ptaków i pojawia się tylko wtedy, gdy krajem rządzi sprawiedliwy władca. Legenda głosi, że feniks siada jedynie na mitycznym drzewie wu tong, żywi się nasionami bambusa, pragnienie gasi tylko w słodkich źródłach. Ptak ten jest symbolem południa, przynosi słońce i ciepłe lato.
Na wcześniejszych zabytkach sztuki feniks ma postać archaicznego ptaka o zakrzywionym dziobie. Najczęstsze są przedstawienia fenghuangów atakujących węże swymi szponami i rozpostartymi skrzydłami. Fenghuangi opisuje się jako mające dziób koguta, twarz jaskółki, czoło kury, szyję węża, pierś gęsi, plecy żółwia, zad jelenia i rybi ogon. Jego ciało symbolizuje sześć ciał niebiańskich. Głowa oznacza niebo, oczy to słońce, plecy to księżyc, skrzydła to wiatr, stopy to ziemia, a ogon to planety. W późniejszych wiekach przypomina raczej połączenie pawia z bażantem. Pięć kolorów jego upierzenia odpowiada pięciu cnotom - dobroci, wierności. opanowaniu, mądrości i ufności.
Jak smok jest symbolem cesarza, tak feng-huang stał się symbolem cesarzowej, nieco później zaczął też symbolizować kobiecość, miłość małżeńską i wierność. Przypisany jest mu pierwiastek yin - bierny, ciemny, suchy element żeński w dualistycznym, dopełniającym się systemie yin i yang.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz